Nad polskie morze warto wyjechać nie tylko ze względu na moc atrakcji, piękne widoki i dobrze rozwiniętą infrastrukturę gastronomiczną oraz noclegową, ale także dla zdrowia. Szczególnie dotyczy to pobytu nad Bałtykiem poza sezonem. Zarówno w wodzie morskiej, jak i w powietrzu, które wdychamy w czasie spacerów po plaży, znajduje się wiele cennych pierwiastków, w tym m.in. jod. Co na temat jodu jest faktem, a co tylko utrwalonym mitem? Sprawdźcie.
1. Jod występuje tylko w Bałtyku
FAŁSZ. Jod to pierwiastek, który można znaleźć także w wielu innych morzach. Prawdą jest natomiast to, że w Bałtyku jest go więcej niż chociażby w Morzu Śródziemnym czy Czarnym. Ma to związek z tym, że z ciepłych mórz woda szybciej paruje i dalej się roznosi. Nad Bałtykiem prędkość wiatru jest większa, wyższe są też fale, które rozbijają się o brzeg. Z kropelek wody, które unoszą się w powietrzu powstaje morski aerozol, pełen jodu i innych składników jak kryształki soli, brom, wapń oraz magnez. Innymi słowy, Bałtyk, choć zimny zawiera więcej jodu, a zatem pobyt nad polskim morzem korzystniej wpływa na nasze zdrowie niż wyjazd za granicę.
2. Im bliżej brzegu morza, tym więcej jodu
PRAWDA. Miliony lat temu rozmieszczenie jodu na ziemi było mniej więcej równomierne. Po zmianach ukształtowania powierzchni ziemi i powstaniu mórz i oceanów, które miało miejsce w epoce lodowcowej, nastąpiło znaczne zróżnicowanie geograficzne jego występowania. Sole jodowe rozpuściły się w morzach i właśnie dlatego najwięcej jodu jest teraz w wodzie morskiej oraz w powietrzu, które się nad nią unosi. W przypadku Bałtyku wysoka zawartość jodu w atmosferze oraz w wodzie znajduje się w wąskim pasie przybrzeżnym. Chcąc więc „nawdychać się jodu” najlepiej spacerować tuż przy linii brzegowej morza.
3. Nasycenie powietrza jodem jest nad morzem cały rok jednakowe
FAŁSZ. Zawartość jodu w powietrzu jest różna w zależności od warunków pogodowych. Zdecydowanie najwięcej jodu przedostaje się do powietrza, gdy wieje silny wiatr i fale rozbijają się o brzeg. Właśnie dlatego wyprawa nad Bałtyk, np. do Darłówka, gdzie można wynająć luksusowe apartamenty, zarówno przed i po sezonie jest bardzo korzystna. Nawet w wietrzną, sztormową pogodę spacer po plaży jest wskazany.
4. Ze względu na zawartość jodu wyprawę nad morze zaleca się w szczególności kobietom w ciąży i rodzinom z małym dzieciom
PRAWDA. Jod to bardzo ważny pierwiastek, zarówno dla układu nerwowego, jak i dla mózgu. Dziecko w okresie prenatalnym czerpie go przede wszystkim od matki, dlatego tak ważne jest to, by organizm kobiety w ciąży był w niego dobrze zaopatrzony. Sporo jodu jest też potrzebne niemowlętom oraz małym dzieciom, ponieważ w tym okresie również kształtuje się ich układ nerwowy. Niedobór jodu oraz hormonów tarczycy może być przyczyną zahamowania wzrostu oraz rozwoju fizycznego. Dzieci, które mają za mało tego pierwiastka w organizmie wolniej rosną, mają problemy z koncentracją, zapamiętywaniem, szybciej odczuwają zmęczenie. W przypadku osób dorosłych niedobory hormonów tarczycy są przyczyną chorób sercowo-naczyniowych oraz zbyt wysokiego poziomu cholesterolu. Pobyt nad morzem, ze względu na możliwość naturalnego wzbogacenia organizmu o jod jest więc bardzo korzystny.
5. Jod ma liczne właściwości lecznicze
PRAWDA. Jodu potrzebuje każda komórka naszego organizmu. Jego brak powoduje, że tarczyca produkuje niewystarczającą ilość hormonów odpowiedzialnych za przemianą materii, regulację temperatury ciała, pracę serca, a także prawidłowy rozwój psychiczny oraz umysłowy. Jod wdychany nad morzem osiada na śluzówkach górnych dróg oddechowych, a mikroskopijne cząsteczki docierają także do pęcherzyków płucnych. W ten sposób jod działa leczniczo na stany zapalne w oskrzelach oraz łagodzi ich reakcję na alergeny. Pod wpływem aerozolu morskiego wzrasta także pojemność życiowa płuc, co jest bardzo ważne w przypadku małych dzieci. Jod wspomaga odchudzanie, przyspiesza spalanie tłuszczów i przyczynia się do obniżenia stężenia cholesterolu we krwi, zwiększa odporność. Ponadto ma także działanie antyseptyczne. Z tego właśnie powodu już samo przebywanie nad morzem działa kojąco na stany zapalne skóry, przykładowo na atopowe zapalenie skóry.
6. Jod poprawia samopoczucie
PRAWDA. To właśnie dlatego już po kilku dniach pobytu nad morzem mamy lepszy nastrój, lepiej też śpimy. Ujemna jonizacja powietrza, którą charakteryzuje się nadmorski klimat, wspiera mechanizmy obronne organizmu, zwiększa sprawność psychometryczną, usuwa zanieczyszczenia z powietrza. W efekcie jodowy aerozol dodaje energii, poprawia samopoczucie oraz podnosi poziom koncentracji.
7. Jod z wody morskiej dostaje się do naszego organizmu tylko z powietrza
FAŁSZ. Jod jest pierwiastkiem nietrwałym, który ma zdolność szybkiego ulatniania się i przenikania. Podczas kąpieli w morzu jod częściowo dostaje się do organizmu także poprzez skórę. Podobne działanie wykazuje kąpiel solankowa.
8. Najwięcej jodu w pożywieniu znajdziemy w rybach morskich i owocach morza
PRAWDA. Najbogatszym źródłem jodu w pożywieniu są gatunki ryb nadbałtyckich oraz owoce morza. Warto spożywać je przynajmniej dwa razy w tygodniu, by uzupełnić dzienną dawkę zapotrzebowania na ten pierwiastek w organizmie. W miejscowościach nadbałtyckich, takich jak Darłówko smażalni ryb nie brakuje, dlatego też oprócz spacerów brzegiem morza można dodatkowo dostarczyć organizmowi jodu, spożywając dobrze wysmażoną rybę w chrupiącej panierce.
9. W warzywach i owocach z upraw nadbałtyckich jest więcej jodu nich w tych z terenów górskich
PRAWDA. Nad Bałtykiem jod znajduje się nie tylko w powietrzu i w wodzie, ale też w glebie. Z tego powodu w uprawach nadbałtyckich można znaleźć więcej jodu niż w tych pochodzących z innych regionów Polski. Żeby uzupełnić organizm w jod, warto wzbogacić dietę o takie warzywa jak cebula, marchew, czosnek, szpinak oraz zioła, jak bylica i estragon.
10. Jod występujący w soli kuchennej jest w stanie zaopatrzyć nas w wystarczającą ilość tego pierwiastka
FAŁSZ. Nadmierne doprawianie potraw solą jest niezdrowe. Sól obciąża nerki i jest przyczyną nadciśnienia. U kobiet w ciąży nadmiar soli zatrzymuje wodę w organizmie i powoduje opuchliznę. Niemowlęta nie powinny jeść soli w ogóle, a małe dzieci mogą tylko w niewielkiej ilości. Warto także pamiętać o tym, że jod jest ulotny. Dlatego sól jodowaną warto kupować w niewielkich ilościach i szczelnie zamykać, a potrawy solić tuż przez zjedzeniem, a nie w czasie gotowania.
Nad Bałtykiem wdychamy jod przez cały rok
Wyjazd nad polskie morze poza sezonem, ze względu na dużą zawartość jodu w powietrzu jest szczególnie polecany wszystkim, którzy chcą wzmocnić swoją odporność i nabrać sił witalnych. Wynajęcie apartamentu w Darłówku wiosną, jesienią czy zimą i korzystanie z warunków bioklimatycznych w tym okresie to najlepsza inwestycja we własne zdrowie. Kiedy wieje silny wiatr i szaleją sztormy, warto spacerować plażą, oddychać morskim powietrzem i jeść morskie ryby. Na efekty takiej kuracji z pewnością nie trzeba będzie długo czekać.
Wstecz
